De Omgevingsvergunning: een niewigheidje in de Ruimtelijke Ordening

Het Vlaams Gewest is het recht van de ruimtelijke ordening zwaar onder handen aan het nemen. De overheid heeft tal van wijzigingen doorgevoerd. Ze heeft zelfs al de wijzigingen meermaals gewijzigd... Eenvoudiger zal het dus niet worden. Daarom nemen we in dit artikel een nieuw instrument onder de loep: de omgevingsvergunning.
Vlaanderen heeft komaf gemaakt met de stedenbouwkundige-, verkavelings-, natuur-, kleinhandels- en milieuvergunning. Al deze vergunningen behoren tot de rechtsgeschiedenis. Voortaan hebben we voor al deze verschillende vergunningssituaties maar één vergunning nodig: de omgevingsvergunning. Een omgevingsvergunning is een eenzijdige bestuurlijke rechtshandeling die uitgaat van een vergunningverlenende overheid. Ze is verplicht bij een aantal projecten. Die projecten staan opgesomd in artikel 6 van het Omgevingsvergunningsdecreet:
- Voor stedenbouwkundige handelingen (bijvoorbeeld gebouwen bouwen, afbreken, verbouwen; bomen vellen; reclameborden plaatsen; ...)
- Om een grond te verkavelen in verschillende percelen.
- Om gevaarlijke en minder gevaarlijke inrichtingen te exploiteren. Het verwerken van aardolieproducten is gevaarlijk en het opslaan van niet-verwerkbaar afval is al wat minder gevaarlijk. Voor een volledige lijst moet je kijken in Bijlage 1 bij de VLAREM.
- Als je een kleinhandelsactiviteit wilt uitbaten.
- Wanneer je wijzigingen wilt aanbrengen aan beschermd natuurgebied.
Je hebt niet altijd een vergunning nodig, soms volstaat een melding. Om te weten of er een vergunnings- of meldingsplicht op je rust, kun je altijd eens een kijkje nemen op de website van de Vlaamse Overheid (www.ruimtevlaanderen.be.).
Er zijn drie mogelijke overheden waaraan je de vergunning moet vragen: het gewest, de deputatie of de gemeente. Wie juist voor wat bevoegd is, vind je in de twee bijlagen aan het Besluit van de Vlaamse Regering tot aanwijzing van de Vlaamse en provinciale projecten ter uitvoering van het omgevingsvergunningsdecreet. De gemeente heeft de residuaire bevoegdheid.
De Vlaamse overheid heeft ook voorzien in rechtsbescherming. Tegen een beslissing over een omgevingsvergunning kun je beroep aantekenen. Je moet eerst verplicht een administratieve procedure doorlopen (een georganiseerd bestuurlijk beroep) vooraleer je naar de rechtbank kunt. Tegen een beslissing van de gemeente ga je in beroep bij de deputatie. Tegen een beslissing van de deputatie ga je in beroep bij het gewest. Je kunt maar één keer administratief beroep instellen. Dus als de deputatie al uitspraak gedaan heeft over een beslissing van de gemeente, kun je hiertegen niet meer naar het gewest.
Als je het nog steeds niet eens bent met de uitspraak van het georganiseerd bestuurlijk beroep, kun je naar de Raad voor Vergunningsbetwistingen gaan. Tegen een uitspraak van dit rechtscollege staat beroep open bij de Raad van State.
Let op! Wanneer je als buurman, belangengroep, ... tegen een vergunning administratief of jurisdictioneel beroep wil aantekenen, moet je tijdens het openbaar onderzoek je bezwaren al kenbaar maken. Als je dat niet doet, verlies je iedere beroepsmogelijkheid.
Ziezo, hopelijk heb je nu wat meer zicht op een belangrijk instrument van het nieuw recht van de ruimtelijke ordening.
Vincent Verbelen